BÀI 5: MỘT SỐ VẦN ĐỀ CỦA CHÂU LỤC VÀ KHU VỰC
BÀI 5: MỘT SỐ VẦN ĐỀ CỦA CHÂU LỤC VÀ KHU VỰC
A. CHÂU PHI
I. MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ TỰ NHIÊN:
- Phần lớn lãnh thổ châu Phi có khí hậu khô nóng; Cảnh quan chủ yếu là hoang mạc, bán hoang mạc và xa van.
->Gây khó khăng cho phát triển kt-xh (Thiếu nước, sa mạc hóa…)
- Có nguồn tài nguyên khoáng sản và sinh vật giàu có:
+Khoáng sản: Giàu kim loại đen, kim loại màu, dầu mỏ, khí đốt, vàng và kim cương.
+Rừng chiếm diện tích khá lớn.
->Khai thác không hợp lí làm cho nguồn tài nguyên cạn kiệt, môi trường bị tàn phá
=>Giải pháp: khai thác hợp lí tài nguyên và áp dụng biện pháp thủy lợi để hạn chế khô hạn.
II. MỘT SỐ VẤN ĐỀ DÂN CƯ VÀ XÃ HỘI:
|
Các vấn đề |
Dân cư |
Xã hội |
|
Đặc điểm |
- Tỉ suất sinh, tỉ suất tử, tỉ suất gia tăng tự nhiên cao nhất TG - Tuổi thọ trung bình của dân cư thấp. - Đa số các nước có dân số đông |
- Xung đột sắc tộc tôn giáo thường xuyên xãy ra. - Dịch bệnh: HIV, Lao… - Trình độ dân trí thấp, còn nhiều hủ tục lạc hậu. - HDI rất thấp. |
|
Ảnh hưởng |
Gây sức ép lớn cho kt-xh-mt. |
Gây khó khăn cho phát triển kinh tế. |
|
Giải pháp |
Giảm tỉ lệ sinh. |
Sự giúp đở của cộng đồng quốc tế. |
III. MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ KINH TẾ:
|
Đặc điểm |
- Đa số các nước châu Phi nghèo, kinh tế kém phát triển. - Gần đây kinh tế có khởi sắc, tốc độ tăng GDP khá cao và ổn định. |
|
Nguyên nhân |
- Do sự thống trị lâu dài của thực dân. - Trình độ quản lí non yếu. - Chính trị, xã hội không ổn định. - Điều kiện tự nhiên khó khăn. |
|
Giải pháp |
- Kêu gọi sự giúp đở cộng đồng quốc tế. - Phát triển giáo dục, y tế. - Đào tạo cán bộ quản lí. |
B. KHU VỰC MỸ LA-TINH
|
I. MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ TỰ NHIÊN, DÂN CƯ VÀ XÃ HỘI
|
II. MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ KINH TẾ
1.Thực trạng:
- Tốc độ phát triển kinh tế không đồng đều.
- Quy mô nền kinh tế có sự chênh lệch lớn giữa các nước.
- Nợ nước ngoài nhiều.
2.Nguyên nhân:
- Tình hình chính trị, xã hội thiếu ổn định.
- Các thế lực phong kiến, Thiên chúa giáo bảo thủ cản trở sự phát triển.
- Chưa xây dựng được đường lối phát triển kinh tế độc lập, tự chủ, phụ thuộc nhiều vào nước ngoài.
- Nợ nước ngoài còn nhiều.
C. KHU VỰC TÂY VÀ TRUNG Á
I. ĐẶC ĐIỂM CỦA KHU VỰC TÂY NAM Á VÀ KHU VỰC TRUNG Á:
|
Khu vực |
Tây Nam Á |
Trung Á |
|
Diện tích |
7,0 triệu km2 |
5,6 triệu km2 |
|
Vị trí địa lí |
- Nằm ở ngã ba của 3 châu lục Á-Âu-Phi. - Giáp với ÂĐD, ĐTH, Biển Đỏ, Biển Đen |
- Nằm ở trung tâm của châu Á - Giáp với nhiều khu vực của Châu Á và châu Âu. |
|
Ý nghĩa của vị trí địa lí |
Có vị trí chiến lược quan trọng về kt-ct-qs. |
Là cầu nối giữa phương Đông và phương Tây. |
|
Đặc điểm tự nhiên |
- Có khí hậu khô nóng. - Cảnh quan chủ yếu là hoang mạc, bán h.mạc - Nhiều dầu mỏ, khí tự nhiên. |
- Khí hậu lục địa khô hạn. - Cảnh quan nhiều thảo nguyên, h. mạc - Dầu khí, vàng, muối mỏ, urani. |
|
Đặc điểm dân cư và xã hội |
- Là cái nôi văn minh thế giới. - Đa số dân cư theo đạo Hồi. - Xung đột, chiến tranh, khủng bố thường xuyên . |
- Đa dân tộc, mật độ dân số thấp. - Phần lớn dân cư theo đạo Hồi - Chính trị thiếu ổn định. |
Hai khu vực có cùng điểm chung là:
-Cùng có vị trí địa lí - chính trị chiến lược quan trọng.
- Cùng có nhiều dầu mỏ, khí tự nhiên và các tài nguyên khác.
- Khí hậu khô hạn
- Tỉ lệ dân cư theo đạo Hồi cao.
II. MỘT SỐ VẤN ĐỀ CỦA KHU VỰC TÂY NAM Á VÀ KHU VỰC TRUNG Á
1.Vai trò cung cấp dầu mỏ:
- Cả hai khu vực có trữ lượng dầu mỏ rất lớn, riêng Tây Nam Á chiếm 50% trữ lượng của thế giới.
- Tây Á và Trung Á có khả năng xuất khẩu dầu mỏ lớn nhất thế giới.
- Khu vực Tây Nam Á chiếm 40% lượng dầu xuất khẩu thế giới
=> đây là nguyên nhân chính tạo nên sự bất ổn định của khu vực.
2.Xung đột sắc tộc, tôn giáo và nạn khủng bố:
a.Thực trạng:
- Xung đột dai dẳng giữa người Ả-Rập và Do Thái.
- Các cuộc tranh giành tài nguyên đất đai, nguồn nước, khoáng sản.
- Sự can thiệp của các thế lực bên ngoài, các lực lượng khủng bố phát triển.
b.Nguyên nhân:
- Do tranh chấp quyền lợi : Đất đai, tài nguyên, môi trường sống.
- Do khác biệt về tư tưởng, định kiến về tôn giáo, dân tộc có nguồn gốc từ lịch sử.
- Do các thế lực bên ngoài can thiệp nhằm vụ lợi.
c.Hậu quả:
- Gây mất ổn định ở mỗi quốc gia, trong khu vực và làm ảnh hưởng tới các khu vực khác.
- Đời sống nhân dân bị đe doạ và không được cải thiện, kinh tế bị huỷ hoại và chậm phát triển.
- Ảnh hưởng tới giá dầu và phát triển kinh tế của thế giới.